Vijverlust

Ligging Deze buitenplaats stond in Helsdingen, ten zuiden van Vianen, tegenover de Middelwaard. Het huis stond langs de noord-westelijke rand van de huidige wijk Monnikenhof.

Kaartje van Vianen waarop Vijverlust voorkomt (1847)

Ontstaan Vijverlust werd tussen 1732 en 1735 gebouwd.
Geschiedenis In 1732 komen we in het kohier van de verpondingen een huis en hofstede tegen van de heer Van Meerkerk, met de vermelding dat het moest worden afgebroken. In 1735 komen we op dezelfde plaats een nieuwe buitenplaats tegen, waarvan Dirk Hermense Veen de eigenaar is.
In 1764 wordt de familie Kelderman de nieuwe eigenaar, die het huis hebben uitgebreid met een visvijver, tuin en boomgaard en het huis de naam Vijverlust geven. Mr. Willem Kelderman en zijn zoon Coenraad Kelderman wonen beide in Vianen en verhuren het huis. In 1783 verkoopt Coenraad het huis voor f. 9200,- aan Alexander Gaspar de Maregnault, die kapitein ter zee is. Nog geen jaar later wordt het huis al weer verkocht en wel aan A. Jospehe, die het op zijn beeurt in 1802 verkoopt aan kolonel J. Raaf.

In de periode 1814 - 1816 wordt er het tracé van de nieuwe straatweg via Vianen naar Gorinchem vastgelegd door Jan Blanken, inspecteur-generaal van de Waterstaat, samen met zijn broer Arie Blanken. Dit had tot gevolg dat van Vijverlust de oprijlaan, een aantal bomen en ander getimmerte moest wijken. kolonel J. Raaff kon zich hier niet in vinden en had de buitenplaats verlaten en probeerde deze via een openbare verkoping te verkopen; Jan Blanken wordt dan voor f. 6900,- de nieuwe eigenaar.
De openbare verkoping vindt plaats in 1816. Jan Blanken Jansz. was inspecteur-generaal van de Waterstaat en erfde in 1816 een steenfabriek van zijn zwager Arie van Lakerveld. Deze steenfabriek bevond zich in de Zevenberger- of Middelwaard en tot zijn dood in 1838 exploiteerde hij deze fabriek, die 24 man in dienst had. Omdat hij inspectuer-generaal was werden onder zijn leiding het Stenenhoek-kanaal (door de Alblasserwaard), het Zederikkanaal (tussen Vianen en Gorinchem) en het Noordhollands kanaal (tussen Amsterdam en Den helder) aangelegd.

Uit de periode 1816 tot 1838 is een beschrijving van het huis bewaard gebleven: "Een sederd weinige jaren nieuw, hecht en sterk gebouwd onder en boven heerenhuis, voorzien van veel ijzer en lood, en voorts van 5 boven en 3 benedenkamers, meestal behangen en van stookplaatsen voorzien, alsmede ruime kelder, zeer ruime keuken met pompen. Voor het herenhuis lag voorts een plaissante tuin en plantagie, en een groote vischrijke vijver bij een uitgebreid plein [...] hebbende een ruim uitzicht op den nieuw aangelegde straatweg langs welke dilligences op Amsterdam, Utrecht en Breda dagelijks passeren. Op het erf van de buitenplaats stonden verder stallen voor 24 paarden en 12 koeien, een koetshuis, koepel, hooiberg, en timmermanswoning".
In 1826 ging Jan Blanken met pensioen en trok zich terug op Vijverlust. Na zijn dood op 82-jarige leeftijd in 1838 werden door zijn schoonzoon Cornelis Sloot en schoondochter F.M. Duppen zijn bezittingen verkocht. Alleen al zijn landerijen rond Vianen brachte f. 127.000,- op. Cornelis Sloot kocht Vijverlust, waar zijn kinderen tot 1849 gewoond hebben.
Op 9 mei 1884 vond er een openbare verkoping "ter afbraak" plaats van Vijverlust. Het huis zal niet lang daarna zijn afgebroken.
Bewoners - ca 1735 de heer Van Meerkerk
ca 1735 - 1764 Dirk Hermense Veen
1764 Mr. Willem Kelderman
- 1783 Coenraad Kelderman
1783 - 1784 Alexander Gaspar de Maregnault
1784 - 1802 A. Jospehe
1802 - 1816 kolonel J. Raaff
1816 - 1838 Jan Blanken Jansz.
1838 - 1849 Cornelis Sloot en kinderen
Huidige doeleinden Van Vijverlust is niets meer terug te vinden.
Opengesteld n.v.t.
Foto's
Bronnen Tekst: R.M. Haubourdin, Jan Blanken Jansz. (1755-1838), inspecteur-generaal van de Waterstaat, In: In het land van Brederode, 13e jrg., nr. 2, 1988, blz. 22 - 29
Afb. 1: R.M. Haubourdin, Jan Blanken Jansz. (1755-1838), inspecteur-generaal van de Waterstaat