Slotzigt

Ligging De buitenplaats Slotzigt ligt Boslaan 2, in Vreeland, op de oostelijk oever van de Vecht.

Foto van het tuinhuis

Andere benaming Slotsigt, Slotzicht
Ontstaan De buitenplaats is kort na 1735 ontstaan.
Geschiedenis In 1735 wordt door Hendrick Koeckebakker en Barent van Ulsen een huis met erf en twee boomgaarden gekocht. Enkele maanden later wordt Hendrick de enige eigenaar door Barent uit te kopen, hoewel Barent en zijn echtgenote wel een woon- en gebruiksrecht houden. In 1736 sterft Barent al en zijn weduwe doet in oktober 1737 afstand van haar rechten. Hendrick laat het huis verbouwen tot een buitenplaats, maar doet er in 1738 al afstand van door het te verkopen voor f. 2500,- aan Jan Carel Lijnslager, schepen van Vreeland.
Gedurende 18 jaar is deze Lijnslager eigenaar van het huis, om het daarna te verkopen (1756) aan Ishac Fundam. Samen met zijn vrouw Abigael Senior Coronel is hij van Joodse afkomst en hij is bekend geworden als schrijver en uitgever van Spaanse boeken.

Tien jaar later verkopen ze de buitenplaats al weer en wel aan Aron van Moses Lopesch Suasso en zijn vrouw Eliseba Lopez Suasso. Twee jaar eerder had hij al een huis ten zuiden van Slotzicht gekocht en dat voegt hij nu toe aan zijn nieuw gekochte buitenplaats. De familie Lopez Suasso was een voornaam europees bankiersgeslacht. De grootvader van Eliseba onderhield nauwe contacten met Stadhouder Willem III. Hij leende hem in 1688 600000 thaler en in 1689/90 anderhalf miljoen gulden voor zijn veldtocht tegen Lodewijk XIV.
Aron en Eliseba waren achterneef en -nicht van elkaar en zij hebben naar alle waarschijnlijkheid het huis flink uitgebreid en verfraaid. Tussen 1766 en 1790 hebben ze twee keer het huis laten verbouwen. Het huis, dat eerst erg smal was, werd eerst door hen verdubbeld en kreeg twee daken met een zakgoot er tussen. Later werd hier nog een deel aan toegevoegd, dat een plat dak kreeg met een houten balustrade. De nieuwe eikenhouten achterdeur, met een onder- en bovendeel, met aan weerszijden pilasters, is gebouwd in een stijl die tegen het einde van de 18e eeuw in zwang was.

In 1790 wordt het huis gekocht door Charles Wilkinson, die het huis voor f. 7000,- kocht. Niet erg lang heeft hij van zijn nieuwe bezit kunnen genieten, want hij overleed in 1795 kinderloos. Zijn bezittingen vervallen aan zijn neef Thomas Wilkinson, die ambachtsheer van Kentish in Middlesex is. Zijn Nederlandse bezit ligt te ver weg en hij verkoopt Slotzicht aan Cornelis Frijmersum in 1796.
Het huis gaat dan verschillende keren over in andere handen, om in 1806 gekocht te worden door Dirk Jan Voombergh, waarna het huis 100 jaar in één en dezelfde familie blijft. Dirk Jan is bankier te Amsterdam en bewoonde in de wintermaanden het grote huis Herengracht 179. Slotzicht werd door de familie gebruikt als zomerhuis. Kort na 1806 wordt het tot dan toe bijna vierkante huis flink uitgebreid met een aanbouw aan de Vechtzijde. Deze aanbouw was 18 m breed (vijf trafeeën) en 6,75 m diep, terwijl het oorspronkelijke huis maar 9,50 m breed was. Deze verbouwing leverde een verdubbeling op met twee grote kamers en een zolder. De ingangspartij bevindt zich nu in het midden.

Niet ver van de Vecht stond een tuinmanswoning. Hieraan werd tussen 1820 en 1830 een koepelkamer gebouwd. Deze koepelkamer zien we afgebeeld op de afbeeldingen van Lutgers. Als Dirk Jan in 1824 sterft, heeft hij een vermogen van 2 miljoen en deze moet verdeeld worden onder zijn 3 kinderen. Zijn jongste dochter, Henriëtte Maria, dan 19 jaar oud, erft Slotzicht.
Door haar wordt er grond bijgekocht, zodat het landgoed in 1832 ca 25 ha groot is. De tuin bij het huis wordt dan aangelegd in een Engelse landschapsstijl, met slingervijvers, lanen, bruggetjes, hertenkamp, oranjerie, enz.

Het interieur van het huis vertoont verschillende stijlen. Midden door het oude deel loopt van voor naar achter een met marmer betegelde gang. Vanuit deze gang leidt een eiken trap, die voorzien is van een 18e eeuws hek met ovaal afgeplatte balusters, naar de eerste verdieping. In het fraaie voorhuis bevindt zich stucwerk uit de bouwtijd. Een plafond in empire stijl met amandelvormig motief.
In de noordelijke kamer is een sierlijke schoorsteenpartij in empire stijl bewaard gebleven met in relief een viool en een blad muziek. In deze kamer bevindt zich boven de deur een relief, bestaande uit ranken, een lier en een ster. In de andere kamer bevindt zich druk stucwerk en een zware uit beige marmer gehouwen schoorsteenmantel van latere datum. Tenslotte is nog vermeldenswaardig dat in de kamers en de entree oude parketvloeren liggen.
Henriëtte Maria sterft in 1866 kinderloos en haar 10 jaar oudere zus Anna Gelina is haar erfgenaam. Deze zus sterft in hetzelfde jaar en de bezittingen van beide zussen vererven op de kinderen van hun enige al overleden broer. De oudste dochter Philippina Constantia Isabella van Loon-Voombergh erft o.a. Slotzicht. Zij heeft het huis waarschijnlijk verhuurd, omdat ze van haar vader Hoog Beek en Rooyen te Zeist had geërfd. Zij verhuurde het huis o.a. aan Jhr. J.A.F. Backer, burgemeester van Vreeland, vanaf 1881.
Philippina sterft in 1905 en haar bezit wordt verdeel over haar tweede dochters. Zij hadden blijkbaar geen belang bij de bezittingen in Vreeland en verkopen begin 1906 Slotzicht aan de heren Theodorus Johan Schipperijn en Jan Plomp. Het huis wordt dan nog steeds gehuurd door Jhr. Backer tot zijn dood in 1911.

Nu het huis leeg stond besluiten de eigenaren het huis te verkopen. De nieuwe eigenaar wordt Willem Cornelis Geill, die getrouwd was met Branca Witstein. Als dit echtpaar in 1913 besluit te scheiden, wordt Branca de nieuwe eigenaresse van het huis. Ze had geen belang bij het huis; verhuurde het en ging zelf in Den Haag wonen.
Van 1914 tot 1918 werd het huis door Defensie gehuurd, die er een militair tehuis van maakte en er in 1918 gevluchte Oostenrijkse kinderen in liet wonen. Na deze periode was het huis aardig uitgewoond en haast niet meer te verhuren. In 1924 werd voor Branca en haar nieuwe man faillissement aangevraagd en werd het huis geveild.

Het huis gaat weer in korte tijd een paar keer over in andere handen en wordt dan in 1931 gekocht door dr. Nicolaas Schoorl, die hoogleraar in de chemie is. Deze hoogleraar woonde samen met een medebewoonster, Anna Giltay, in het huis tot zijn dood in 1942. Een jaar er voor had hij het huis aan Giltay verkocht voor een vriendenprijs, zodat zij er kon blijven wonen tot haar dood in 1956.
Anna Giltay sterft ongehuwd en haar erfgenamen besluiten het huis te verkopen. Het komt nu in bezit van Daniël Constant van Leeuwen Boomkamp. In 1961 wordt aan het landgoed een theekoepel toegevoegd, die afkomstig is van Terra Nova, waarvan zijn schoonouders eigenaar waren.

In 1974 verhuist het echtpaar Van Leeuwen Boomkamp naar Terra Nova en verkopen ze Slotzicht aan de heer Hartog Swelheim, die het huis laat verbouwen en aanpassen. Zo werd door hem de bovenverdieping verbouwd tot vijf appartementen, die verhuurd kunnen worden.
Bewoners 1735 - 1738 Hendrick Koeckebakker en Barent van Ulsen
1738 - 1756 Jan Carel Lijnslager
1756 - 1766 Ishac Fundam
1766 - 1790 Aron van Moses Lopesch Suasso
1790 - 1795 Charles Wilkinson
1795 - 1796 Thomas Wilkinson, ambachtsheer van Kentish
1796 - 1797 Cornelis Frijmersum
1797 - 1803 Cornelis Poortermans Matthijssen
1803 - 1806 Mordechaij Mercado
1806 - 1824 Dirk Jan Voombergh
1824 - 1866 Henriëtte Maria Voombergh
1866 Anna Gelina Voombergh
1866 - 1905 Philippina Constantia Isabella van Loon-Voombergh
1905 - 1906 Anna Louisa Agatha van Bijlandt-Van Loon, Agnes Henrietta Constance van Loon
1906 - 1907 Theodorus Johan Schipperijn en Jan Plomp
1907 - 1911 Theodorus Johan Schipperijn
1911 - 1914 Willem Cornelis Geill
1914 - 1924 Branca Witstein
1924 - 1925 Michiel Joseph Ameschot
1925 - 1931 Sjoerd Adrianus Bartstra
1931 - 1941 dr. Nicolaas Schoorl
1941 - 1956 Anna Giltay
1956 - 1975 Daniël Constant van Leeuwen Boomkamp
1975 de heer Hartog Swelheim
Huidige doeleinden Het huis wordt particulier bewoond.
Opengesteld Het huis en de tuin zijn niet toegankelijk.
Foto's Tekening van het huis door P.J. Lutgers uit 1836 Tekening van het huis door P.J. Lutgers uit 1834 Tekening van het koesthuis bij Slotzicht door P.J. Lutgers (1836) Schilderij van Dirk Jan Voombergh, eigenaar van Slotzigt Foto van familie Backer, eigenaar van Slotzigt Foto van tuinbaas Hendrik v Stroe (1865) Foto van Slotzigt als Militair tehuis (1914-18)
Bronnen Tekst: Historische buitenplaatsen in particulier bezit
J. Boerstra, Slotsigt, Slotzigt, Slotzicht, In: Jaarboekje van het Oudheidkundig Genootschap Niftarlake, 1993, blz. 28-52
E. Munning Schmidt en A.J.A.M. Lisman, met tekeningen van Chr. Schut, Plaatsen aan de Vecht en de Angstel, Historische beschrijvingen en afbeeldingen van kastelen, buitenplaatsen, stads- en dorpsgezichten aan de Vecht van Zuilen tot Muiden, Alphen aan den Rijn, Canaletto, 1985, 262 blz, 2e druk
Dhr. H. Vlet
Foto 2: Historische buitenplaatsen in particulier bezit
Afb. 1: P.J. Lutgers, Gezigten aan de rivier de Vecht, 1836/1979
Afb. 2 t/m 4: uit eigen archief
Foto 5 t/m 7: uit eigen archief