Schaerweijde

Ligging De buitenplaats Schaerweijde staat in de gemeente Zeist, aan de Utrechtseweg nr. 75.

Steendruk van het huis door P.J. Lutgers

Andere benaming Brinkbergen
Ontstaan In de 18e eeuw stond er op de plaats van de huidige huis al een buitenplaats met de naam Brinkbergen. Deze wordt in het begin van de 19e eeuw afgebroken en vervangen door een nieuw huis. Dit huis op zijn beurt wordt in 1862 weer afgebroken om plaats te maken voor het huidige huis.
Geschiedenis De oudste vermelding van een buitenplaats dateert uit 1769, als de drost B. Sluyterman eigenaar is. Het huis heette toen Brinkbergen. Tien jaar later laat de eigenaar een taxatie uitvoeren, waarbij de naam inmiddels gewijzigd is in Schaerweijde. Het huis wortdt dan omschreven als "'t Huys Scharweijde met zijne Heere Huijzinge, Tuijnmanswoningh, Stallinge voor 8 Paarden, Koetshuijs, Coepel & Moestuijnen, Broeyereijen, Plantagiën, Vijvers en Bosschen".
De drost blijft niet zo lang eigenaar van het huis, want al spoedig duiken de namen De Roo en Van Dam op als zijnde de nieuwe bezitters. Enkele jaren later werd het herenhuis afgebroken en komt er een nieuw Schaerweijde voor in de plaats.

Van het tweede huis Schaerweijde bestaat een gravure, die M. Mourot in 1829 maakte. In dat jaar is de burgemeester van Zeist, Frans Nicolaas van Bern, de eigenaar, hoewel hij er zelf niet woont. De burgemeester woont zelf op het naastgelegen buiten Welgelegen en verhuurt Schaerweijde aan J.W. van Loon.
In 1854 wordt de buitenplaats eigendom van Jkvr. Johanna Pols, die het in 1862 laat afbreken om er het huidige huis voor in de plaats neer te laten zetten. De bekende tuinarchitect J.D. Zocher krijgt dan de opdracht een nieuwe tuin aan te leggen in landschapsstijl, met o.a. een slingervijver en een achtkantige theekoepel. Dat het nieuwe huis fors groter is dan het vorige, blijkt wel uit het feit dat de jonkvrouwe nu f. 2.000,- belasting per jaar moet gaan betalen, terwijl dat voorheen maar f 525,- was!

In 1875 wordt het huis in het openbaar geveild. Aan de hand van de beschrijving van het huis, die toen werd gemaakt, weten we dat je huis binnen ging via een hardstenen trap van 8 treden en dat je dan in de vestibule kwam. Deze vestibule had een mooi plafond en een wit marmeren vloer. Verder vonden we op deze verdieping een dessertkamer, provisiekamer, eetkamer met toegang naar een serre, een salon met marmeren schoorsteenmantel en een zaal met behang, een fraai plafond en een witmarmeren schoorsteenmantel.
Op de bovenverdieping bevonden zich grote slaapkamers, drie kleinere slaapkamers met bedsteden en een badkamer met een zinken badkuip.

De nieuwe eigenaar van het huis wordt de lakenfabrikant Daniël Cornelis Ament uit Brussel, die echter al weer snel wordt opgevolgd door de oud-minister van koloniën I.D. Fransen van de Putte. In 1908 laat de familie Fransen van de Putte het huis verbouwen, waarna de buitenplaats in 1922 via een veiling verkocht werd aan prof. dr. C.H.H. Spronck.
Er is dan sprake van een 'geheel naar de eischen des tijds ingericht Heerenhuis, met afzonderlijke kleine Villa, Tuinsmanswoning, Chauffeurswoning, paardenstal, rijtuigremise, autogarage, oranjerie, koeienstal met varkenshokken, warenhuis, druivenkas, rozenkas en verdere getimmerten.'.

Na de Tweede Wereldoorlog wordt het huis niet meer particulier bewoond. Eerst wordt Schaerweijde verbouwd tot rusthuis en krijgt het huis in 1951 er een derde verdieping bij met een afgeplat schilddak.
In 1979 krijgt het huis opnieuw een andere bestemming: Het wordt een opleidingscentrum van de Pinkstergemeente.
En tenslotte in 1993 wordt het huis op een niet zo'n fraaie manier gerestaureerd om als kantoorpand dienst te gaan doen.
Bewoners 1769 B. Sluyterman
ca 1780 De Roo en Van Dam
ca 1729 Frans Nicolaas van Bern
1854 - 1875 Jkvr. Johanna Pols
1875 Daniël Cornelis Ament
Isaäc Dignus Fransen van de Putte
- 1922 familie Fransen van de Putte
1922 aan prof. dr. C.H.H. Spronck
rusthuis
1979 opleidingscentrum van de Pinkstergemeente
1993 Vestiging voor 4 verschillende bedrijven
Huidige doeleinden Het huis is nu een kantorencomplex.
Opengesteld Het huis is niet toegankelijk.
Foto's
Bronnen Tekst: Kastelen en buitenplaatsen op en om de Utrechtse heuvelrug, 1996
Afb. 1: Website van Stichting De Driewerf