Kroonesteyn

Ligging Deze buitenplaats stond aan de Rijksstraatweg nr. 125 in Baambrugge, gemeente De Ronde Venen.

Ets van het huis (Kerkkroon) door A. Rademaker ca 1730

Andere benaming Kerkkroon (tot 1776)
Ontstaan Het huis is waarschijnlijk in de 17e eeuw ontstaan, door het verbouwen van een al oudere boerderij.
Geschiedenis We komen de naam Kerkkroon voor het eerst tegen op een kaart van Gerrit Drogeham uit 1700. Van voor die tijd zijn er nauwelijks documenten beschikbaar omdat alles van voor 1672 in het rampjaar verloren is gegaan. Ook in de Hollandse Arcadia van A. Rademaker uit 1729/30 komen we een gravure van het huis tegen.
In 1687 wordt door Gosewijn de Cocq, die getrouwd is met Aletta van de Veen, Kerkkroon gekocht voor f. 8500,-. De buitenplaats beslaat "23 mergen lant, erf en tuin". Het huis vertoont overeenkomsten met Paddenburg, waarvan we weten dat het in 1664 werd gebouwd. Hoewel er details afwijken, vermoeden we toch dat het huis voor 1670 gebouwd is, waarschijnlijk dus door het verbouwen van een bestaande boerderij. Op de afbeelding van Rademaker is in de voorgevel geen duidelijk ingangspartij zichtbaar, en mogelijk bevond deze zich in de zijgevel, hoewel dat niet gebruikelijk was.

Het echtpaar de Cocq-van de Veen krijgen twee kinderen, een zoon en een dochter, maar de zoon sterft op nog minderjarige leeftijd, zodat na hun dood de buitenplaats vererft op hun dochter Maria de Cocq. Uit haar eerste huwelijk met Hendrik Momber, had ze twee dochters. Na haar dood in 1742 zou de jongste dochter de buitenplaats erven, maar zij zag daar van af en ook haar oudere zus stelde geen belang in het huis. In het testament van Maria de Cocq staat nog een bijzondere bepaling: "Nog begeerde de testatrice dat juffrouw Nevius, zoo lange dezelve zal willen, op de voornoemde buijtenplaats zal moeten wonen voor de somma van f250,- 's jaars, mits dat deselve die buitenplaats zal moeten onderhouden als een ordentelijk huurder ten zijnen kosten verpligt is te doen". De buitenplaats is waarschijnlijk dus jaren lang verhuurd en werd pas in 1776 verkocht.
De nieuwe eigenaar wordt Willem Huijgens, heer van Honcoop en burgemeester van Amsterdam, die het huis van één van de kleinkinderen van Maria de Cocq koopt voor f. 16600,- Na de dood van Willem Huijgens in 1786, blijft zijn echtgenote, Elisabeth Boendermaker tot haar dood in 1789 in het huis wonen. Door dit echtpaar is de naam van het huis gewijzigd in Kroonesteyn.
De familie van Willem Huijgens was al nauw verbonden met de Vechtstreek, want zijn vader woonde op Over-Holland en zijn schoonvader op Boom en Bosch.

De boedelscheiding vindt pas 2 jaar na de dood van Elisabeth, in 1791, plaats en het huis vererft op Agneta Afriana Catharina baronesse van Pabst, een dochter van de al overleden zus van Willem Huijgens. Hoe vaak de baronesse in het huis gewoond heeft is niet duidelijk. In 1808 blijkt ze in Emmerik te wonen. Als zij in 1814 sterft, vererft de buitenplaats op haar broer mr. Johan Mauritz baron van Pabst, vrijheer van de Hooge en Lage Heerlijkheid Wolfsweerde, heer van Bingerden en Honcoop, enz. Hij woont in Bingerden en omdat hij geen kinderen heeft, besluit hij 2 jaar later het huis van de hand te doen.
De nieuwe eigenaar wordt Johannes Henricus Hingman, maar door zijn dood in hetzelfde jaar, moet zijn weduwe Clasina Wilhelmina Valkhoff de aankoop verder regelen. Voor f. 16000,- wordt zij de nieuwe eigenaresse. Sinds 1808 was dit echtpaar ook al in bezit van de buitenplaats Vreede Rijk. Vier jaar later verkoopt zij Kroonenstein weer voor f. 20500,-

De nieuwe eigenaar wordt Jacobus Meertens, die op de buitenplaats gaat wonen, maar blijkbaar plotseling emigreert naar West-Indië en in 1822 via twee makelaars het huis verkoopt aan Karel van Walree. Karel is rentenier en woont samen met zijn vrouw op Herengracht 470 in Amsterdam. Een jaar eerder, in 1821 had hij al de aangrenzende buitenplaats Breeëvecht (ik heb hier verder geen informatie over (KBR)) gekocht, dat onder Vreeland valt, voor f. 50400,-. Kroonenstein werd verhuurd aan Jan Jansen en Johanna Christina Viruly, die later verhuizen naar de buitenplaats Bergvliet en in 1835 de buitenplaats Middelvaart kopen.
In 1833 wordt de buitenplaats gekocht door Willem Hendrik Gompertz, eigenaar van een loodgieterij en -pletterij in Amsterdam. Hij koopt het huis voor f. 14300,-. Vanaf die periode stond Kroonenstein leeg. In 1839 werd er melding gemaakt van diefstal van een visnet uit de vijver en in 1840 werd er lood ontvreemd van de dakbedekkingen en een loden pijp werd gestolen.

Over het landgoed, dat hoofdzakelijk uit bos bestond, liep een lange rechte laan van de Vecht naar de Angstel. Bij het huis hoorde ook een landgoed, waarvan de fundamenten in de 20e eeuw werd terug gevonden vlak bij de plek waar zich vroeger vijvers bevonden. Bij de huidige boerderij staat nog een witgepleisterd koetshuis, dat bij de buitenplaats hoorde.

In 1842 werd het huis voor afbraak verkocht. Na de afbraak werd het landgoed gekocht door Jan van Doorn, die veehouder was en het geheel ombouwde tot een boerenbedrijf. Alleen de achterste helft werd gebruikt om daar het woonhuis van te maken. Aan de achterzijde van het woonhuis zien we dan ook op de hoeken nog de bloklisenen zitten. In het interieur vinden we alleen in de voorkamer nog een negentiende eeuws beschilderd planken plafond en op zolder enkele bedsteden.
De buitenplaats had afmetingen van 11 bij 11 meter, waarvan 11 bij 6 meter gebruikt is voor het ombouwen tot voorhuis.
Bewoners - 1687 Dionys Bailli en Johanna van Beringen
1687 Gosewijn de Cocq
- 1704 Eva Catharina Valckenier, getrouwd met Arnold de Cock
1704 - 1715 Arnold de Cock
1715 - 1742 Maria de Cocq, getrouwd met Hendrik Momber
1742 - 1775 Gosewina Maria Momber, getrouwd met Bartholomeus v.d. Santheuvel, huis verhuurd
1775 - 1776 Bartholomeus v.d. Santheuvel
1776 - 1789 Willem Huygens, getrouwd met Elisabeth Boendermaker
1791 - 1814 Agneta Afriana Catharina baronesse van Pabst
1814 - 1816 mr. Johan Mauritz baron van Pabst
1816 Johannes Henricus Hingman
1816 - 1820 weduwe Clasina Wilhelmina Valkhoff
1820 - 1822 Jacobus Meertens
1822 - 1832 Karel van Walree
1832 - 1842 Willem Hendrik Gompertz
1842 Jan van Doorn
Hr. Verhoef
19nn - 1966 J. en M. Verhoef
1966 - 1982 C. Oskam, landbouwer
1982 J.J. Tholenaar, getrouwd met L.J. Mannheimer
Huidige doeleinden De boerderij is bewoond.
Opengesteld De boerderij is niet toegankelijk.
Foto's
Bronnen Tekst: E. Munning Schmidt, Plaatsen aan de Vecht en de Angstel, 1985
Ir. D.L.H. Slebos, Kerkkroon, 't Veldhoen, Wiessenburg en Den Haring, In: Jaarboekje van het Oudheidkundig Genootschap Niftarlake 2006, blz 59 - 69
Afb. 1: Hollands Arcadia Of de vermaarde Rivier Den Amstel. Alle deszelfs Lustplaatzen, Herenhuizen en Dorpen, Zig uitstrekkend van Amsterdam af door Ouderkerk, Abcoude, Baanbrug tot Loenersloot; wederkerende langs de vermaklyke Landgezichten van de Wetering