Herteveld

Ligging	De buitenplaats Herteveld ligt op de linkeroever van de Vecht, langs de Amsterdamse Straatweg in Maarssen, gemeente Stichtse Vecht.
Andere benamingen	Harteveld
Ontstaan	Het huis is vermoedelijk ontstaan omstreeks 1630, terwijl de oudst bekende vermelding van 1668 dateert.
Geschiedenis	In het Louvre in Parijs bevindt zich een schilderij van Jan van der Heyden, waarop Herteveld staat afgebeeld met een gemetseld poortgebouw. Deze kwamen we vroeger ook tegen bij Goudestein. De Vechtgevel, zoals deze op een prent van Stoopendael uit 1719 staat afgebeeld, vertoont veel overeenkomst met die op het schilderij van Van der Heyden. Het huis heeft een hoog boven de gootlijst uitstekend middenrisaliet, welke bekroond wordt door een fronton. In het middenrisaliet bevinden zich een bordestrapje met een balustrade en de centraal gelegen ingang, waarboven een timpaan. De deur wordt aan iedere zijde geflankeerd door een venster met kruiskozijn. Links en rechts van de middenrisaliet bevinden zich twee vensters. Alle vensters hebben luiken evenals de helft van de voordeur. Het afgeplatte schilddak bezit op elke hoek een schoorsteen, bekroond met een uivorm en windvaan. De ingangspoort bevindt zich recht voor het huis, maar het is onwaarschijnlijk dat deze daar ooit heeft gestaan. Op alle andere oudere en jongere afbeeldingen en kaarten staat de poort steeds op dezelfde plaats, namelijk ten noorden van het huis afgebeeld. In 1791 geeft Abraham Rademaker een aantal prenten uit, waarop ook Herteveld staat afgebeeld. De kozijnen zijn nu inmiddels vervangen door grote schuiframen en het trapje met balustrade is vervangen door een hardstenen bordestrap. Uit een beschrijving van het huis uit 1785 blijkt het geheel o.a. te bestaan uit 'een Heerenhuizing', een tuinmanswoning, een orangerie, een stalling en schuren. Tevens beschikt het huis over een botenhuis aan de Vecht. In de tuin stonden twee marmeren borstbeelden van de godinnen Flora en Diana. Tegen het einde van de 18e eeuw wordt de tuin veranderd in een Engelse landschapstuin en de twee, aan de mythologie ontleende beelden, vallen uit de gratie. De beelden werden ontmanteld, ergens op de buitenplaats begraven en vervolgens geheel vergeten. Totdat aan het einde van de 19e eeuw begonnen werd met het graven van het Merwedekanaal (dat nu het Amsterdam-Rijnkanaal heet). De beelden werden teruggevonden en weer opgesteld bij Herteveld. In 1955 werden ze verkocht aan het Rijksmuseum, die de beelden in langdurig bruikleen heeft afgestaan aan het Historisch Museum Maarssen. Daarmee zijn de beelden niet zo ver van de plaats van herkomst terug te vinden. De achtergevel is nog hoofdzakelijk 17e eeuws. In 1804 werd een grote verbouwing uitgevoerd, waarbij o.a. de ramen aan de voorkant vergroot werden. Dit is te zien op een afbeelding van Lutgers uit 1836 (deze afbeelding probeer ik nog te vinden). Rond 1880 wordt de voorgevel ingrijpend veranderd door een lid van de familie Van Voorst van Beest. Door het verwijderen van het tinpaan, konden er aan beide zijden van de deur een raam bijgeplaatst worden. Deze familie heeft in elk geval tot de Tweede Wereldoorlog op Herteveld gewoond. In vroeger jaren behoorde tot het landgoed ook de boerderij 'De reizende man'. Het park is in landschapsstijl, met een tuinmanswoning, oranjerie en een typisch theekoepeltje, de zogeheten 'Chinese tent'. De toegang tot de buitenplaats wordt geaccentueerd door een zeventiende eeuwse hek met loden siervazen op de vier pijlers.
Bewoners	- voor 1630 Maria Cornelis, weduwe van Frederik Cornelisz 1630 - 1667 (?) Dirck van Zinninck 1667 - 1679 Anna van Zinnick, getrouwd met Everard Scott 1679 - 1704 Jacob Scott 1704 - 1707 Moses Cohin 1707 - 1713 Jacon Jacobsen van Hinloopen 1713 - 1740 David Mendes da Silva 1740 - 1748 Ribca Mendes da Silva 1748 - 1769 de heer Jan Meyn, vrijheer van Spanbroek 1769 - 17nn Dionisius Pauw 17nn - 1785 Maria Johanna Pauw 1785 - 1796 Adriaan van Romondt 1797 - 1815 Gerard van der Zoo 1815 - 1830 Wernard van Beest 1830 - 1879 Mr. Cornelis Wernard van Voorst van Beest 1879 - 1911 Cornelis Wernard Edward van Voorst van Beest 1911 - 1920 Mr. Nicolaas Hendrik van Voorst van Beest 1920 - 1954 Ir. Cornelis Wernard Edward van Voorst van Beest 1954 - 1957 Coöperatieve Woongemeenschap voor Bejaarden Maarssen U.A. 1957 - 1972 Fa. J.J.H. Lammerts van Bueren, zeilmakerij 1972 - 1975 J.J.R. Visseren C.H.W. Meisner 1975 - 1978 S.W.G. de Clercq en F.W. Hommes 1978 - nu S.W.G. de Clercq en T.A. Boon
Huidige doeleinden	Het huis wordt bewoond.
Opengesteld	Het huis en de tuin zijn niet toegankelijk. Wel is het huis vanaf de weg goed zichtbaar.
Foto's
Bronnen	Tekst: Historische buitenplaatsen in particulier bezit, 1991 de heren R. Nijman en N. van der Burgh E. Munning Schmidt, Plaatsen aan de Vecht en de Angstel, 1985 Foto 1: Historische buitenplaatsen in particulier bezit, 1991 Afb. 1: Abraham Rademaker, De Vechtstroom van Utrecht tot Muiden, verheerlijkt door Honderd Gezichten, 1791 Afb. 2: P.J. Lutgers, Gezigten aan de rivier de Vecht, 1836/1979