Ligging |
Heimerstein is gelegen in Achterberg bij Rhenen. Het ligt dicht bij kasteel
Levendaal.
|
Andere benaming | Hamerstein, Hemerstein |
Ontstaan |
De oudste vermelding van het kasteel in de archieven is uit 1401. Ook wordt Heimerstein al genoemd in de sage van Cunera, waarin het bewoond werd door koning Heimo, die in deze legende een hoofdrol speelt. |
Geschiedenis |
In 1401 beleende de bisschop ridder Arend Willemsz. van Egmont met 'dat huus ende
hofstede, geheiten Hamersteyn, gelegen bi den huse ter Horst mitter werff ende als
t begrepen is'. Uit deze belening is op te maken dat we te maken hebben met een
versterkt huis, dat later ook Heimerstein werd genoemd. In 1419 kwam het in handen van Johan Borre van Hemert. Ruim een eeuw later kwam het kasteel 'Hemerstein', door het overlijden van Aleid Johansdr van Hemert, aan haar neef Hubert van Renen. Via zijn zoon Hubert kwam het aan Willem Lijster. In 1581 was het in bezit van één van de twee burgemeesters van Rhenen, Renger de Bruijn. In 1599 is er ook sprake van het goed. Tekeningen van Pronk uit 1731 en van Jan de Beijer geven het beeld van een huis met L-vormige plattegrond, dat de indruk maakt uit het laatst van de 16e of het begin van de 17e eeuw te dateren. In 1657 werd het bewoond door 'de vrouw van Emmickhuijsen woonende op Heimersteijn'. In 1688 blijkt Hubert van Rhenen Hubertsz. eigenaar te zijn. Ruim 10 jaar later, in 1699, gaat het over aan de overste Alexander Stuart. Aan het eind van de l8e eeuw woonde hier de burgemeester mr. Jacob Hakstein van Cadier. In 1840 was het huis met 182 ha land in bezit van A.F.G.G.C. baron von Knobelsdorff, die het ook bewoonde. In 1837 had deze ook Leefdaal aangekocht. Via vererving kwam het in de familie Schimmelpenninck tot Nijenhuis. Een kleinzoon van de bekende raadpensionaris werd de eerste eigenaar. De familie heeft het in de jaren 20 van de vorige eeuw verkocht, waarna het werd ingericht als tehuis voor verstandelijk gehandicapten. Het huis is in de Tweede Wereldoorlog volledig verwoest, maar in 1946 weer opgebouwd. |
Bewoners |
1401 ridder Arend Willemsz. van Egmont 1419 Johan Borre van Hemert - ca 1520 Aleid Johansdr van Hemert ca 1520 Hubert van Renen Hubert van Renen Willem Lijster 1581 Renger de Bruijn 1657 de vrouw van Emmickhuijsen 1688 - 1699 Hubert van Rhenen Hubertsz 1699 Alexander Stuart ca 1790 burgemeester mr. Jacob Hakstein van Cadier 1840 A.F.G.G.K. baron van Knobelsdorff Jhr. E.H.F.A. Schimmelpenninck en diens zoon ca 1920 Tehuis voor verstandelijk gehandicapten |
Huidige doeleinden | Het is nu een tehuis voor verstandelijk gehandicapten. |
Opengesteld | Het huis is niet toegankelijk. |
Foto's | |
Bronnen |
Tekst: boek: Provincie Utrecht, 1966 Kastelen en ridderhofsteden in Utrecht, 1995 Afb. 1: Kastelen en ridderhofsteden in Utrecht, 1995 Afb. 2: Wandelingen door Nederland Afb. 3: Website van Stichting De Driewerf |