Gunterstein

Ligging Aan de rechteroever van de Vecht bij de brug over de Vecht in Breukelen, gemeente Stichtse Vecht.

Foto van het kasteel

Ontstaan Rond 1300 werd het kasteel gebouwd door een lid van het Utrechtse geslacht Van Lichtenbergh. Deze 'Van Lichtenbergh' had de naam Gutter of Gunter.
Geschiedenis Kasteel Gunterstein werd in 1539 erkend als ridderhofstad en was leenroerig aan de graaf van Holland.Voorheen was het een leen van Amstel of Woerden. Na de moord op Floris V behoorde het tot de verbeurd verklaarde goederen, die toen lenen van Holland werden, en altijd zijn gebleven, ondanks het feit dat Gunterstein in het Sticht lag.
Het oudste huis Gunterstein is in de 13e of 14e eeuw gesticht door ene Gunter, aan wie het huis zijn naam dankt. Het geslacht Gunter of Gunther is ontsproten uit dat van Lichtenberg. Via het geslacht Gunter ging het over in handen van het geslacht Van Everdingen. Rond 1396 kwam het kasteel in het bezit van Elsabe van Loenersloot, die het van 1396 tot 1398 verpachtte aan Jan van Nijenrode. In 1415 verkreeg Elzabe van Loenersloot Guntersteyn tot een vrij eigen huis van graaf Willem van Holland. Elsabe had na de dood van haar vader recht op kasteel Loenersloot, maar de bisschop beleende haar er pas in 1408 mee, aangezien deze niet blij was met haar huwelijk met Willem van IJsendoorn, en deze machtige Gelderman niet graag op Loenersloot zag zitten.In 1417 verkocht het echtpaar Guntersteyn aan Hugo de Bloot, die het opdroeg aan Jacoba van Beieren en het in leen terug ontving.

Hugo de Bloot vluchtte als Hoeks edelman in 1425 naar Delft, en deed Guntersteyn over aan zijn kleindochter Ermgard van Valckendaal. Zij trouwde met Daniel van Everdingen, en zijn zoon Daniel werd in 1459 met Guntersteyn beleend. In 1500 komt het kasteel via Jaspar van Everdingen in het bezit van Hendrik van Nijenrode. In 1508 werd het kasteel ingenomen door Bourgondische soldaten, maar werd op voorspraak van de bisschop ontruimd.
In 1511 werd het kasteel door de burgers van Utrecht en de Geldersen met de grond gelijk gemaakt. Hendrik van Nijenrodes zoon Gijsbert liet het kasteel herbouwen. Aangezien zijn zoons ongehuwd stierven en er dus geen nakomelingen waren, kwam het huis aan Cornelia van Waveren, de weduwe van Gijsbert. Zij liet Gunthersteyn na aan haar dochter Margriet, die in 1577 trouwde met Johan Monix. Hun dochter Christina erft het huis in 1597, en haar zoon Charles van Brouxelles erft het huis bij haar dood in 1603. In 1611 wordt het verkocht aan raadspensionaris Johan van Oldenbarnevelt, wiens goederen na zijn dood op het schavot verbeurd verklaard werden. Zijn zuster Odilia moest het kasteel daarop verlaten. De Staten van Utrecht verhuurden het kasteel in 1620 aan Leenaert Sweerz, koopman uit Amsterdam. In 1625 werd de confiscatie ongedaan gemaakt, waardoor de familie van Oldenbarnevelt haar erfrecht weer terug krijgt. Deliana van Brederode wordt daarop met het goed beleend. Zij was getrouwd met Theophilus van Cats, en in 1649 komt het huis aan hun dochter Anna, die trouwt met Peter van Wassenaer. Zij dragen Guntersteyn in 1653 op aan Agnes van Bijler, de weduwe van jonker Ploos van Amstel. Engelbert Ploos van Amstel verkrijgt het kasteel in 1659. In 1680 wordt het huis opgedragen aan Magdalena Poulle, de weduwe van Adriaan Daem. In 1672 wordt het kasteel door de Fransen opgeblazen.

Magdalena Poulle koopt de restanten en laat het kasteel herbouwen in de vorm zoals het er vandaag uitziet. Bij testament komt het huis in 1699 aan haar broer Benjamin, die het moet legateren aan hun nicht Maria de Bordes, wat in 1711 gebeurt. Maria de Bordes trouwde in 1680 met Ferdinand van Collen, heer van Tienhoven en Guntersteyn. De laatste van de Van Collens, Johanna, huwde in 1844 Daniel Willink, die in 1845 gemachtigd werd de naam Van Collen aan de zijne toe te voegen. Via vererving kwam het kasteel in handen van jonkheer Louis Henri Quarles van Ufford. Na diens dood in 1950 wordt het kasteel in 1952 ondergebracht in de Stichting Ridderhofstad Gunterstein.
Bewoners ca 1344 Gijsbrecht I Gunter (Van Lichtenbergh)
- 1381 Gijsbrecht II Gunter
1381 - ca 1390 Petronella Gunter
ca 1390 - ca 1396 Splinter van Loenersloot
ca 1396 - 1417 Elsabee van Loenersloot, getrouwd met Willem van Isendoorn
1417 - 1437 Hugo de Bloot
1437 - 1459 kleindochter Ermgard van Valkendael, gehuwd met een Van Everdingen
1459 - 1483 Daniel van Everdingen
1483 - 1500 Jasper van Everdingen
1500 - 1518 Hendrik de Bastaard van Nijenrode
1518 - 1553 Gijsbrecht van Nijenrode
1553 - 1558 Hendrik van Nijenrode
1558 - 1568 Jacob van Nijenrode (broer)
1568 - 1571 Cornelia Lap van Waveren (moeder), hertrouwd met Johan Monnix
1571 - 1603 Christina Monix (dochter), getrouwd met Caspar van Brouxelles
1603 - 1611 Carel van Brouxelles
1611 - 1619 Johan van Oldenbarnevelt
1619 - 1625 verbeurd verklaart: Staten van Utrecht
1625 - 1635 Deliana van Brederode (kleindochter), getrouwd met Willem van Cats
1635 - 1636 Willem van Cats
1636 - 1649 Catharina Maria van Cats (zus)
1649 - 1653 Anna van Cats (zus)
1653 - 1659 Agnes van Bijler, getrouwd met een Ploos van Amstel
1659 - 1680 Engelbert Ploos van Amstel, ambachtsheer van Tienhoven
1680 - 1699 Magdalena Poulle uit Amsterdam, laatste verkoping
1699 - 1711 Benjamin Poulle (neef)
1711 - 1719 Maria de Bordes (nicht), getrouwd met Ferdinand (I) van Collen
1719 - 1764 Ferdinand (II) van Collen de Jonge
1764 - 1789 Ferdinand (III) van Collen
1789 - 1808 Ferdinand (IV) van Collen jr
1808 - 1835 Ferdinand (V) van Collen Fzn
1835 - 1837 Margaretha Juliana Helena Ferdinanda van Collen
1837 - 1853 Johanna Maria Elisabeth van Collen, getrouwd met Daniël Willink
1853 - 1871 Daniël Willink (van Collen)
1871 - 1913 Herman Daniel Willink van Collen
1913 - 1935 Johanna Maria Elisabeth Willink van Collen (zus)
1935 - 1950 Jhr. Louis Henri Quarles van Ufford (zoon)
1950 - 1991 Jhr. Louis Albert Quarles van Ufford
1991 Jhr. Mr. W.H.D. Quarles van Ufford
mevrouw B. Koole-Quarles van Ufford
Huidige doeleinden Het kasteel is bewoond.
Opengesteld Op aanvraag bij de eigenaar is het kasteel voor groepen toegankelijk.
Foto's Foto van het kasteel Ansichtskaart van het kasteel Foto van de voorzijde van het kasteel Oude tekening van het kasteel door A. Rademaker
Tekening van het kasteel door Jan de Beyer in 1747 Detail van een kaart uit 1650 Tekening van Roelant Roghman uit 1646/7 Tekening van C. en H. Saftleven uit 1620 Tekening van P.J. Lutgers uit 1836
Nog een tekening van P.J. Lutgers uit 1836 Kaart van het landgoed door Jan Rutgersz van den Bosch uit 1604
Gravure van fontein door De l'Espine Tekening van de tuin door J.A. van Lunteren Rechts op de tekening Oud Gunterstein door A. Rademaker situatie 1660 Gravure van de buitenplaats uit ca 1700 door W. Swidde Tekening door J. de Beijer uit 1751
Foto van de voorzijde van het kasteel (2013) Foto van de entree van het kasteel (2013) Foto van het wapen boven de ingang van het kasteel (2013) Foto van rechter koetshuis van het kasteel (2013) Foto van het linker koesthuis van het kasteel (2013)
Foto in het park van het kasteel (2013) Foto in het park van het kasteel (2013) Foto in het park van het kasteel (2013) Foto van een beeld in het park van het kasteel (2013) Tekening van de ruïne door Isaac Sorious in 1672
Bronnen Tekst: Kastelen en ridderhofsteden in Utrecht
kranteartikel in de VAR van 15-10-1992, Vier jaargetijden terug op Gunterstein
Historische buitenplaatsen in particulier bezit, 1991
E. Munning Schmidt, Plaatsen aan de Vecht en de Angstel, 1985
Foto 2 en 4: Peter van der Wielen
Foto 1, 3 en 5 t/m 14: uit eigen collectie
Afb. 1 en 2: boek: Provincie Utrecht, 1966
Afb. 3: Geschiedenis van de Provincie Utrecht, deel 1
Afb. 4: Eigen collectie
Afb. 5: Geschiedenis van de Provincie Utrecht, deel 2
Afb. 6 en 7: P.J. Lutgers, Gezigten aan de rivier de Vecht, 1836/1979
Afb. 8 t/m 10: Dr. R. van Lutterveld, De buitenplaatsen aan de Vecht, Lochem, 1948
Afb. 11: Archief van J. Leemburg
Afb. 12: J. Romijn, Hart van Nederland, A.W. Bruna & Zoon's Uitgeversmij NV, Utrecht, 1950, 502 blz.
Afb. 13: uit eigen collectie