Goudestein

Ligging	Iets ten noorden van Maarssen-Dorp, aan de rechteroever van de Vecht, gemeente Stichtse Vecht.
Ontstaan	Goudestein werd gebouwd in 1628 op de plaats van de hofstede "de Gouden Hoeff"
Geschiedenis	De geschiedenis van Goudestein begint kort na 1600. op 1 mei 1608 koopt Jan Jacobszoon Huydecoper 'de huysinge mette hofstede genaemt De Gouden Hoeff' voor 900 gulden. De volledige beschrijving in de akte luidt: "een hoeve lants mette huysinge, drie berge, schueren ende duyvenhuys ende alle t gene daer inne aert ende nagalvast is, opde voorsegde landen staende met oock de boomgaert". Jan Jacobszoon was een belangrijk man in de Amsterdamse koopmanswereld en waarschijnlijk was geldbelegging de voornaamste reden voor deze aankoop. Hij trouwt twee keer, eerst met Lysbeth Hendriksdr van Woude en na haar overlijden met Lysbeth Gerritsdr van Gemen. Na zijn overlijden in 1624 vererft het huis op Joan Huydecoper, die in 1628 op de plaats van de hofstede en ook volgens de type van een hofstede, het buiten Goudestein laat bouwen. Ook Joan Huydecoper is een vermogend en belangrijk man. Zo wordt hij in 1620 schepen en in 1634 bewindvoerder van de Verenigde Oostindische Compagnie en is hij meerdere malen burgemeester van Amsterdam. In 1640 wordt Joan zelfs 'Heer van Maarsseveen'. Hij wordt door koningin Christina van Zweden in de adelstand verheven. Goudestein, zoals Joan Huydecoper het laat bouwen, is één van de eerste buitenverblijven in de Vechtstreek en een vrij eenvoudig gebouw, ook wel 'hofstede met stedelijke elementen' genoemd. Gedurende de achttiende eeuw werden verschillende hofsteden vervangen door grote moderne gebouwen van het type stadhuis-buiten, zo ook met Goudestein. Joan senior sterft in 1661 en wordt opgevolgd door zijn zoon, die ook Joan heet. Joan Huydecoper junios trouwt met Sophia Coymans en is naast koopman ook schepen en burgemeester van Amsterdam. Zijn vader is erg dominant, waardoor hun verhouding vaak niet zo best is. Meer dan 40 jaar is hij eigenaar van Goudestein en na zijn overlijden in 1704, wordt hij opgevolgd door zijn jongste zoon Jan Elias. Zijn oudste zoon Joan is een jaar eerder overleden op 43-jarige leeftijd en trouwde met Maria Temminck. Uit dit huwelijk wordt een zoon geboren, Balthasar, die bij het overlijden van zijn grootvader 9 jaar oud is. Dat is waarschijnlijk de reden dat hij gepasserd wordt als nieuwe "heer van Maarsseveen". Balthasar heeft dit, als hij volwassen is, jaren lang juridisch aangevochten, maar zonder succes. Jan Elias Huydecoper trouwt met Agatha Hasselaar en is ook eigenaar van Cromwijck en Gansenhoef. Vervolgens koopt hij daar Silversteyn nog bij. Alleen spreken de bronnen elkaar hier tegen: dit vindt plaats in 1717 of in 1732. Silversteyn wordt aan de buitenplaats Goudestein toegevoegd en wordt verbouwd tot koetshuis met twee woningen. Jan Elias sterft in 1744. De volgende eigenaar is Joan of Jan Huydecoper en hij trouwt twee keer: eerst met zijn nicht Maria Agatha Reael. Haar moeder is een Huydecoper en al met 10 jaar is ze wees geworden en wordt opgenomen in het huis van Jan Elias en Agatha. Zij trouwt met Jan op 26-jarige leeftijd, maar het duurt 10 jaar voor ze in verwachten raakt. Ze sterft echter in het kraambed en het dochtertje dat geboren wordt, sterft vier dagen later. Jan erft van haar de titel "heer van Nigtevecht". Jan hertrouwt dan met zijn nicht Sophia Maria Agatha van der Muelen, waarvan haar moeder ook een Huydecoper is. Jan sterft op 59-jarige leeftijd in 1752 en zijn tweede vrouw zal hem 41 jaar overleven en sterft op 88-jarige leeftijd. Zij besluit in 1754 Goudestein ingrijpend te verbouwen, in de vorm zoals we het in grote trekken nu nog kennen. De eerste steen voor het nieuwe Goudestein werd gelegd op 5 oktober 1754 door Willem Huydecoper. Een blauwe gevelsteen in de zijgevel herinnert aan deze gebeurtenis. De tekst op de steen luidt: "Willem Huydecoper oudt 10 jaren en 8 maanden, heeft de Eerste steen van dit gebouw gelegd op den 5e October des Jaars 1754". De familie Huydecoper verblijft zo'n vier tot vijf maanden op Goudestein. De rest van het jaar wonen ze in Amsterdam. Na het overlijden van Sophia Maria Agatha in 1793 vererft het huis op de tweede zoon Willem Huydecoper. Hij wordt geen ambachtsheer van Maarsseveen: deze titel krijgt zijn oudere broer Jan Elias junior. Willem trouwt met Constantia Isabelle Ferdinanda van Weede. Wel wordt hij heer van Nigtevecht. Vier jaar later, in 1797, wordt Joan Huydecoper, de zoon van Jan Elias en zijn tweede echtgenote Anna Elisabeth van Schuijlenburgh, de nieuwe eigenaar. Het is mij niet duidelijk waarom, want Willem Huydecoper sterft pas in 1815 en Jan Elias in 1808. Joan Huydecoper trouwt drie keer: eerst met Maria de Wijk, die in 1793 sterft, vervolgens met Sophia Adriana ten Hove en na 1818 met Johanna Maria van Tets. Joan is ook eigenaar van het huis Groeneveld in Baarn en volgens overlevering kon hij over eigen grondgebied van Groeneveld naar Goudestein wandelen. Uit zijn tweede huwelijk wordt één zoon geboren: Jan Elias Huydecoper, die trouwt met Maria Isabella Anne Josine Charlotte Taets van Amerongen en het echtpaar krijgt zeven kinderen, waarvan de oudste zoon Goudestein op 15-jarige leeftijd erft na het overlijden van zijn grootvader. Jonkheer mr. Joan Huydecoper wordt in 1856 burgemeester van Maarssen en Maarsseveen en in 1858 lid van de Eerste Kamer. Hij trouwt in 1849 met Jkvr. Louise Reiniere Jeanne Antoinette Ram en het echtpaar krijgt in elk geval één zoon, die zijn vader na zijn overlijden in 1890 opvolgt. In 1890 wordt Jan Elias Huydecoper de nieuwe egenaar, maar voor zover bekend heeft hij ooit op Goudestein gewoond. Als hij in 1911 sterft, vererft het huis op zijn dochter Louise Johanna Huydecoper, die trouwt met Mr. Dr. Willem Herman Johan Royaards in 1905. Hij sterft in 1929 en zij blijft tot haar dood in 1938 eigenaresse van Goudestein. Na het overlijden van mevrouw de weduwe L.J. Royaards-Huydecoper in 1938 kwam Goudestein leeg te staan. Het huis vererft op haar dochter Louise Reiniera Jeanne Antoinette Royaards, die echetr als eigenaresse niet in het huis woont, maar het verhuurt. Na haar overlijden in 1951 vererft het huis op twee nichten van haar: Benudina Maria Snijders-Royaards en Hermance Romondt Vis-Royaards. De oorlog heeft daarna Goudestein niet onberoerd gelaten. In de oorlogsdagen van mei 1940 werd Goudestein betrokken door Nederlandse militairen, die er ook na de capitulatie nog geruime tijd verbleven. Daarna werd het huis in beslag genomen door de Nederlandse Arbeidersdienst voor meisjes, vervolgens door de Landwacht, afgelost door SS-troepen. Bij de invasie van de geallieerden in het zuiden van het land -september 1944- bood Goudestein onderdak aan evacué's uit Limburg. Na de capitulatie in 1945 werd het huis achtereenvolgens betrokken door engelse en Canadese militairen. Direct na de oorlog, nog in 1945, werd er een grote vondst gedaan: het archief van Balthazar Huydecoper, een befaamde taal- en letterkundige, werd in Goudestein terug gevonden! Vanaf 1946 tot 1959 was in Goudestein het Rijksinternaat voor Sociale Jeugdzorg gevestigd. In 1955, respectievelijk 1957, besloot de gemeenteraad van Maarssen de buitenplaats Goudestein aan te kopen van de toenmalige eigenaars en het gebouw te bestemmen als gemeentehuis. Gedurende de jaren 1960 en 1961 werd Goudestein gerestaureerd, waarna het op 19 januari 1961 officieel als gemeentehuis in gebruik werd genomen. Ook in de jaren daarna vonden nog restauraties plaats, zoals in 1961/62 die van het bij Goudestein behorende koetshuis en in 1977/78 van de trouwzaal in Goudestein. Aanvankelijk werden in 1961 alle gemeentelijke afdelingen in Goudestein ondergebracht. Door uitbreidingen van het werk werd het gebouw hiervoor echter te klein en men besloot op het terrein naast Goudestein een apart gemeentelijk administratiekantoor te bouwen. In 1989 werd Goudestein opnieuw gerestaureerd en sindsdien bevindt zich nu ook een lift in het gebouw. In Goudestein zijn nu nog ondermeer de raadszaal, de trouwzaal en de kamers van de burgemeester en de wethouders gevestigd en op een gedeelte van de zolder is een gemeentelijke Oudheidkamer ingericht. Het landhuis heeft een vierkante plattegrond en wordt afgedekt met een afgeplat schilddak van blauwe pannen. Op de hoeken staan vier schoorstenen met windkappen en windvaantjes (helmteken Huydecoper). De voorgevel, die naar de Vecht gericht is, heeft een monumentale ingangspartij met op de hoeken blokpilasters. In de omlijsting om de ingang bevindt zich tussen deur en venster een alliantiewapen van de familie Huydecoper-Ram. Het souterrain heeft zes-ruits draaivensters met luiken, de bel-etage 45-ruits schuifvensters en de verdieping 35-ruits schuifvensters. Het pand heeft rondom een attiek met hekwerk. In de voorgevel zijn gevelstenen aangebracht. Eén gevelsteen verwijst naar het bouwjaar van het buiten en in de andere steen wordt het jaar van ingebruikname als gemeentehuis vermeld.
Bewoners	- 1608 Claes Lenartszn 1608 - 1624 Jan Jacobszoon Bal alias Huydecoper (koop) 1624 - 1661 Johan Huydecoper (zoon) 1661 - 1704 Mr. Joan Huydecoper (zoon), getrouwd met Sophia Coymans 1704 - 1744 Jan Elias Huydecoper (zoon), getrouwd met Agatha Hasselaer 1744 - 1752 Mr. Jan Huydecoper (zoon), getrouwd met Sophia Maria Agatha van der Meulen 1752 - 1793 Sophia Maria Agatha van der Meulen (weduwe) 1793 - 1797 Willem Huydecoper (zoon), getrouwd met Constantia Isabelle Ferdinanda van Weede 1797 - 1836 Jhr. Mr. Joan Huydecoper (neef), getrouwd met (2) Sophia Adriana ten Hove 1836 - 1890 Jhr. Mr. Joan Huydecoper (kleinzoon), getrouwd met Jkvr. Louise Reiniere Jeanne Antoinette Ram 1890 - 1911 Jhr. Mr. Jan Elias Huydecoper (zoon) 1911 - 1938 Jkvr. Louise Johanna Huydecoper (dochter), getrouwd met Mr. Dr. Willem Herman Johan Royaards 1938 - 1951 Louise Reiniera Jeanne Antoinette Royaards (dochter) 1951 - 1955 Benudina Maria en Hermance Royaards 1955 gemeente Maarssen
Huidige doeleinden	Gemeentehuis van Maarssen
Opengesteld	Het huis is niet opengesteld.
Foto's
Bronnen	Tekst: Kranteartikel in de Vechtstroom van 11-8-1993: Goudestein Orgaan van de Historische Kring van Maarssen, 1986, nr. 1, blz. 12 E. Munning Schmidt, Plaatsen aan de Vecht en de Angstel, 1985 Hans Sagel, Eigenaren van Goudestein, In: orgaan van de historische Kring van Maarssen, 31e jaargang, no. 3, 2004, blz. 75 - 79 J.H. Sagel, Gouedestein particulier bewoond, In: orgaan van de historische Kring van Maarssen, 28e jaargang, no. 4, 2001, blz 95 - 100 Foto 1: Uit eigen collectie Foto 2 t/m 10: Orgaan van de Historische Kring Maarssen Afb. 1: Cruydenborg & Endelhoef Afb. 2: Orgaan van de Historische Kring van Maarssen Afb. 3: P.J. Lutgers, Gezigten aan de rivier de Vecht, 1836/1979 Afb. 4: Dr. R. van Lutterveld, De buitenplaatsen aan de Vecht, Lochem, 1948 Foto 2: uit eigen archief Afb. 5: archief van de heer J. Leemburg