Galesloot

Ligging Dit huis stond binnen de grenzen van de gemeente Nieuwegein, mogelijk bij Galecopperdijk nr. 5 en/of 7.

Oude tekening van het huis door Stellingwerf

Ontstaan Volgens een lijst van ridderhofsteden werd dit huis rond 1380 gebouwd.
Geschiedenis Het huis Galesloot komt in de 17e-eeuwse lijst van ridderhofsteden voor, met de vermelding van het jaartal 1380.
In oktober 1994 werden op een perceel nabij Galecopperdijk 5 resten van zwaar muurwerk gevonden. Bij nader onderzoek bleek het te gaan om een rechthoekig gebouw van 11,5 bij 9 m. De gebruikte stenen zijn moppen met een grootte van 28,5 x 12,8 x 5,6 cm. De funderingen hadden een dikte van 1,5 m. Vermoedelijk hadden de muren vandit versterkte huis of woontoren een dikte van ongeveer 0,75 m.

Het zou goed kunnen dat we hier te maken hebben met het huis Galesloot, dat in de hierboven genoemde lijst van ridderhofsteden voorkomt. Op kaarten uit het begin van de 17e eeuw komt de naam Galesloot niet voor. Aan de hand van vondstmaterialen valt vast te stellen dat het gebouw in gebruik is geweest van de 14e tot de 16e eeuw. De vondstmaterialen bestonden naast het gebruikelijke aardewerk uit een aantal bijzondere vonsten uit de 15e en 16e eeuw, zoals een messing kraan, een deel van een messing fluitje en een ring.
Ook werden er resten gevonden van een stenen 16e eeuwse boerderij, die door een sloot gescheiden werd van het versterkte huis. Deze restanten konden verder niet onderzocht worden, omdat het terrein nog deels bebouwd is. Deze boerderij komen we wel op oudere kaarten tegen onder de naam "De Kickvors".

Aan de Galecopperdijk nr. 7 vinden we de uit 1786 daterende omgrachte boerderij Bouw- en Veelust. Ook deze boerderij werd in 1994 onderzocht, omdat hij met sloop werd bedreigd. Aan de hand van opgravingen werd vastgesteld, dat een deel van de gracht uit de 13e eeuw stamt. De oudst gevonden bouwresten dateren uit de 15e eeuw. Het gaat om een stenen kamer van 4,5 bij 5,5 m. Deze stenen kamer had een eigen toegang en bestond uit een kamer met een onderbouw met tongewelf en een zolder. De begane grond had een plavuizen vloer en een haard. In de kamer en de fundamenten werden vondsten gedaan uit de 15e eeuw.
In de 16e eeuw is de stenen kamer een halve meter verhoogd en kreeg daarbij een nieuw plafond. Via dendrochronologisch onderzoek bleek dit plafond van rond 1540 te zijn.

Van oorsprong zal tegen deze kamer een houten boerderij hebben gestaan, hoewel daar geen sporen van gevonden zijn. In de 16e of 17e eeuw is deze vervangen door een boerderij van steen. Van deze eerste stenen boerderij zijn muurresten terug gevonden. De stenen kamer had een schildering rond de plinten, die uit de 17e eeuw stamt. Dus het gebouw had in elk geval tot deze periode een belangrijke functie.
Rond 1750 is de boerderij afgebrand en in 1786 werd de huidige boerderij gebouwd, waarbij de restanten van het oude gebouw werden hergebruikt. De stenen kamer werd geïntegreerd in de krukhuisboerderij en kreeg de functie van opkamer. Bij de boerderij werd in één van drie gevonden afvalkuilen een tinnen beker gevonden met diermotieven. Deze is waarschijnlijk in Utrecht gefrabriceerd; vergelijkbare exemplaren zijn niet bekend.
Bewoners Er zijn mij geen namen van bewoners bekend.
Huidige doeleinden De funderingen van deze woontoren of versterkt huis bevindt zich onder de grond.
Opengesteld Het terrein en de boerderij zijn niet toegankelijk.
Foto's
Bronnen Tekst: Kastelen en ridderhofsteden in Utrecht, 1995
R. van der Mark, Nieuwegein - Galecop, In: Archeologische Kroniek Provincie Utrecht 1994-1995, blz. 82-87
Afb. 1: Ontvangen van ????